بخش اول:

مقدمه

اهمیت و ضرورت کنه قهوه ای گندم یکی از آفات مهم در برخی مزارع غلات می باشد. گونه ای پلی فاژ که بیش از ۱۱۵ گیاه زراعی میزبان دارد و در بسیاری از کشورهای دنیا گزارش شده است.

مناطق انتشار : در بسیاری از قسمتهای دنیا مثل قاره ی آفریقا قاره اروپا، آسیا و اقیانوسیه و در ایران استانهای فارس مرکزی آذربایجان شرقی کردستان همدان اردبیل و خوزستان آفت را می توان مشاهده نمود.

گیاهان میزبان گندم، جو، یونجه، علف هفت بند پیچک صحرایی و گرامینه های مرتعی جزو میزبان های آفت است.

بخش دوم

روشهای شناسایی شکل شناسی کنه قهوه ای گندم درشت و دارای حرکت سریع بوده و با تکان دادن بوته ها فورا حرکت کرده و در

دستورالعمل اجرایی ضد عفونی بذور گندم و جو

دفتر پیش آگاهی و کنترل عوامل خسارت زا

فهیمه سبزه علی منصوره سجادی نائینی حمید یدائی همایون کاظمی، سعیده نوربخش

مصوب کمیته تصویب دستورالعمل های فنی اجرایی بازنگری تیرماه ۱۴۰۳ دستورالعمل شماره ۹۷۰۸۲۰

بخش اول اطلاعات آفت اهمیت و ضرورت نماند گالزای دانه گندم یا نماند گال گندم با نام علمی Anguina tritici اولین نماتد انگل گیاهی بود که در سال ۱۷۴۳ کشف شد. این نماند انگل اجباری برگ و خوشه گندم میباشد. این آفت در فهرست آفات اقتصادی و مهم ایالات متحده آمریکا و در لیست ارگانیسم های مضر سایر کشورها قرار دارد. میزان خسارت این نماند در مناطق کاملاً آلوده گندم تا حدود ۵۰ محصول و در مناطق آلوده کشت جو تا ۱۰ درصد عملکرد محصول برآورد شده است. استفاده از شیوه های نوین کشاورزی از جمله استفاده از بذر سالم عاری از آلودگی و تناوب زراعی از جمله راهکارهای مهم در کنترل این نماند است. یکی از

راهکارهای فنی و مهندسی بهبود بهره وری آب و تولید گندم کشاورزی حفاظتی بی خاک ورزی

ارائه دهنده سید رضا اشرفی زاده عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد

وبینار ملی ۲۰ مهر ۱۴۰۰

 گندم گیاهی است که عمدتاً برای آبیاری آن از روشهای سطحی و بارانی استفاده میشود اما با توجه به وجود مشکل تلفات تبخیر و باد بردگی در آبیاری بارانی و عدم وجود شرایط مناسب مانند تسطیح اراضی و خاک ورزی نامناسب در روش آبیاری سطحی کشاورزان به استفاده از روش قطره ای نوار تیپ برای آبیاری گندم روی آورده اند.

آبیاری قطره ای در زراعت گیاهان ردیفی سالهای زیادی است که در حال انجام است و اطلاعات علمی و فنی نسبتا زیادی برای اجرای آن در اختیار است. اما در خصوص آبیاری قطره ای (تیپ ) در زراعت گندم اطلاعات کمتری در دسترس است.

بذرمال گندم با عنصر روی همواره مشکلاتی از نظر سلامتی جامعه برای آحاد مردم در برخی از مناطق کشورمان بعضاً با شدت بیشتری مطرح بوده است برای رفع این مشکل در جهت ارتقاء سطح سلامتی جامعه غنی سازی مواد غذایی نیز روز به روز مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. لازم به ذکر است که خوشبختانه برنامه های متعددی برای غنی سازی فرآورده های کشاورزی در کشور ما در طول دهه های اخیر با مشارکت دستگاههای اجرائی و تحقیقاتی ذی ربط به مرحله اجرا در آمده است. از جمله این موارد میتوان به غنی سازی از طریق استفاده از بذرمالها اشاره نمود.

با توجه به تولید کودهای حاوی عناصر غذایی و محرکهای رشد در سالهای اخیر و با کیفیت مناسب در داخل کشور در این راستا میتوان از همکاری بخش خصوصی استفاده نمود. از مزایای بذرمال میتوان علاوه بر افزایش غلظت عناصر غذایی در قسمتهای خوراکی و دانه گیاه و تامین سلامت جامعه به ارتقاء میزان عملکرد و تولید نیز اشاره نمود. روش بذرمال در ایران به دلیل گستردگی کمبود عناصر کم مصرف به ویژه روی میتواند در تامین نیاز گیاه همراه با سایر کودها کاربرد فراوانی داشته باشد. ضمناً در صورتی که به هر دلیلی مصرف خاکی و محلول پاشی عناصر غذایی کم مصرف مقدور نباشد. بذرمال روش مقرون به صرفه و مناسبی برای تامین نسبی نیاز غذایی ریز مغذی ها برای گیاهان خواهد بود.

خسارت سرما در گیاهان زراعی شدت خسارت یخبندان با سرمای زیر صفر درجه در گیاهان زراعی به فاکتورهای متفاوتی مانند مرحله رشد گیاه یا میزان رسیدگی محصول میزان کاهش دما و طول زمانی که گیاه در معرض این خطر قرار گرفته وابستگی دارد. مقاومت در برابر خسارت یخبندان یکی از ویژگیهای گیاهان زراعی زمستانه در ماههای سرد زمستان میباشد. با افزایش دما این مقاومت را از دست داده و با خروج از مرحله زمستان گذرانی شروع به رشد مینماید با پیشرفت مراحل رشد گیاه میزان آسیب پذیری گیاه افزایش می یابد و بسته به شدت خسارت بخبندان و مراحل مختلف رشد گیاه، تأثیر آن بر عملکرد محصول متفاوت میباشد.

علایم و نشانه های خسارت سرما میتواند در اغلب مراحل مهم رشد گیاهان زراعی زمستانه مشاهده شود. تواتر شبهای بسیار سرد پس از روزهای گرم منجر به ایجاد یک نوار رنگی زرد تا سفید یا ارغوانی بر روی برگهای جوان و نوظهور می گردد. به مرور که گیاه با شرایط سرما خو میگیرد. علایم سرمازدگی کاهش مییابد بعد از اینکه گیاه در اثر کاهش دما در پاییز به سرما عادت نمود قادر است در برابر ماههای خیلی سرد نیز با حداقل اثرات زیان بار پایدار بماند. هر چند حتی گیاهان مقاوم شده در برابر سرما نیز هنگامی که دمای خاک به حدود 12 برسد دچار خسارت خواهند شد. درجه حرارت

ماهان رقم جدید گندم دوروم مناسب کشت در شرایط آبیاری بهینه و تنش خشکی آخر فصل مناطق معتدل و گرم کشور مجری مسئول نوحید نجفی میرک محققان همکار توحید نجفی میرک منوچهر خدارحمی منوچهر دستفال حسین ،فرزادی بهرام اندرزیان، محمد بهاری منوچهر سیاح فر امیر کیوان کفاشی علی اکبر ،مویدی شهریار جاسمی علی ملیحی پور، فرزاد افشاری رامین روح پرور طه دادرضایی کمال ،شهبازی محسن یاسایی محمد علی دهقان سید محمود عطا حسینی، صفر علی صفوی، احمد احمد پور ملک شاه رحیم هوشیار مهرداد چایچی عزت اله نباتی غلامحسین احمدی، علی ناظری، محمد دالوند، حسام الدین مفیدی عبد الکریم ذاکری شهریار ساسانی و محمد علی جواهری

خلاصه استقبال خوب کشاورزان از ارقام جدید گندم دوروم و توسعه سطح زیر کشت آن در مناطق مختلف کشور بویژه در مناطق معتدل و گرم و خشک جنوب کشور در سالهای اخیر اصلاح و معرفی ارقام سازگار، پر محصول و با سمولینای مرغوب در برنامه های به نژادی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر قرار گرفته است. در همین راستا بخش تحقیقات غلات با وارد نمودن ژرم پلاسم گندم دوروم از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت و گندم، سیمیت (CIMMYT) و انجام بررسیهای مقایسه عملکرد در خزانه های بین المللی و آزمایشات مقدماتی، پیشرفته، سازگاری  و انجام آزمایشات کیفیت و بررسی واکنش به بیماریهای رایج گندم در مناطق مختلف اقلیم گرم و خشک جنوب کشور اقدام به معرفی رقم جدید آوان نموده است. از ویژگیهای بارز رقم ماهان لاین ۱۹-۹-D) می توان به پتانسیل عملکرد و سازگاری و پایداری عملکرد بالا تحمل نسبتاً خوب به تنش خشکی و گرمای آخر فصل و مقاومت به بیماری های زنگ زرد و زنگ قهوه ای اشاره کرد