چچم از جنس لولیوم (Lolium) و دارای سه گونه مهم سخت یا یکساله ( .. L. perenne ( و دائمی L temulentnom Lam ایتالیایی ،)rigidum Gaudin است. گونه چچم سخت مهمترین گونه ی خسارتزا در دنیا به شمار می رود. چچم سخت با نام محلی دیلار گیاهی تک لپه یکساله، علفی، از تیره گندمیان (Poaceae) از مهمترین گونه ی خسارتزا در گندم و جو بویژه در مناطق جنوبی ایران میباشد. مقدار خسارت آن بسته به شدت آلودگی تا ۷۰ درصد گزارش شده است.

این گونه به دلیل شایستگیهای منحصر به فرد از قبیل تولید زیاد بذر سبکی بذر خواب بذر بانک بذر دائمی سرعت رشد پنجه زنی زیاد قدرت رقابت زیاد کود پذیری و از سوی دیگر به دلایل ضعیف مدیریت زراعی از جمله کشت متوالی گندم و ساده کردن تناوب زراعی، استفاده از بدور خود مصرفی استفاده از کودهای دامی غیر پوسیده، ورود دام به عرصه های زراعی و ضعف بیشتر علف کشهای رایج در کنترل مطلوب این علف هرز به همراه استفاده بی رویه از علف کشهای با نحوه ی عمل مشابه سبب توسعه گسترش و مقاومت این گونه در زمینهای زراعی شده است.

با توجه به اهمیت مدیریت علف هرز چچم در مزارع گندم کشور نشریه حاضر به بررسی ویژگی ها و راهکارهای مدیریت این گونه پرداخته شده است.

• نوع رسانه : نشریه فنی
• موضوعات : آفات و بیماری ها زراعت
• نویسندگان : دکتر ابراهیم ممنوعی؛ دکتر مهدی مین باشی؛ دکتر مهدی مجاب؛ آقای محمدرضا کرمی نژاد؛ آقای امین آریافر؛ آقای ابوذر اسماعیلی؛ دکتر فرخ دین قزلی
• شابک: 
• موسسه / مرکز/ سازمان: موسسه تحقیقات گیاهپزشکی
• تاریخ انتشار: 1403

یکی از مهمترین دغدغه ها و مشکلات فعلی جهان موضوع امنیت غذایی است رشد سریع جمعیت تغییر فرهنگ و الگوی غذایی محدودیت منابع تولید بویژه آب و خاک شرایط نامساعد اقلیمی و خسارتهای ناشی از آن و همچنین خسارات ناشی از عوامل زیان رسان گیاهی به محصولات کشاورزی دستیابی به کشاورزی پایدار را بسیار دشوار نموده است پیش بینی میشود تا سال ۲۰۵۰ جمعیت جهان به قریب ۱۰ میلیارد نفر برسد و در این افق زمانی میزان غذای مورد نیاز حداقل ۷۰ درصد بیش از شرایط فعلی خواهد بود برای تامین این نیاز ضمن تغییر الگوی مصرف می بایستی توسعه عمودی از طریق افزایش بهره وری عوامل تولید در قالب افزایش عملکرد در واحد سطح کاهش ضایعات افزایش راندمان مصرف نهاده های کشاورزی و مدیریت عوامل زیان رسان را به طور جدی در دستور کار قرار دارد در مبارزه با آفات روشهای سازگار با محیط زیست در قالب مدیریت تلفیقی آفات (IPM) ضروری است.

استراتژی مدیریت آفات IPM بر جلوگیری یا مهار دراز مدت آفات با حداقل اثرات بر سلامتی انسان محیط زیست و موجودات غیر هدف تکیه میکند. در این روش استفاده از سموم مجاز و توصیه شده به عنوان آخرین راهبرد اجرایی با در نظر گرفتن حداقل اثرات سوء برای انسان و محیط زیست و دشمنان طبیعی آفات محسوب شده که در آن سعی میشود تا با تلفیق عوامل طبیعی و استفاده از آنها در کشاورزی مصرف نهاده های خارجی مانند سموم و کودهای شیمیایی تا حد امکان مدیریت شده و شرایط مناسب برای سلامت بشر و محیط زیست فراهم شود. روشهای ترجیحی کنترل آفات شامل کنترل بیولوژیکی با استفاده از عوامل موجود در طبیعت استفاده ی تناوبی از گونه ها یا ارقام گیاهی مقاوم به آفات انتخاب آفت کشهایی با حداقل سمیت برای انسان یا موجودات غیر هدف انتخاب عملیات هرس تغذیه و آبیاری تناوب تغییر تاریخ کاشت که منجر به کاهش جمعیت آفات شود از جمله راههایی